Ảnh minh họa.
Tiên Phước là một huyện trọng điểm về phát triển nông nghiệp, kinh tế vườn, sản phẩm nông nghiệp đa dạng phong phú, với nhiều loại nông sản phẩm, trái cây đặc sản nổi tiếng được đông đảo người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến. Để gia tăng giá trị nông sản, những năm gần đây huyện chú trọng phát triển nông nghiệp hàng hóa, xây dựng thương hiệu nông sản, tích cực tham gia chương trình OCOP. Từ năm 2018, huyện đã xây dựng Kế hoạch, hình thành tổ chức bộ máy cấp huyện, cấp xã để chỉ đạo thực hiện chương trình OCOP, coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm thực hiện chương trình xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới và huyện đạt chuẩn nông thôn mới đến năm 2022.
Huyện tập trung phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, kinh tế hợp tác, HTX gắn với đẩy mạnh phát triển các sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ du lịch có tiềm năng, thế mạnh, theo hướng liên kết sản xuất theo chuổi giá trị. Huyện đã thành lập Ban điều hành và Tổ giúp việc chương trình OCOP cấp huyện, bố trí 1 cán bộ chuyên trách ở huyện và 15/15 xã, thị trấn đều có cán bộ giúp việc thực hiện chương trình. Phòng Nông nghiệp và PTNT cơ quan Thường trực giúp Ban điều hành và UBND huyện triển khai chương trình. Phân công nhiệm vụ cụ thể các ngành phụ trách nội dung, bộ tiêu chí OCOP để hướng dẫn tư vấn cho các chủ thể sản xuất. Huyện đã mời GS-TS Trần Văn Ơn làm Chuyên gia và hợp đồng với Công ty DK Pharma tư vấn, hướng dẫn thực hiện Chương trình OCOP, hướng dẫn cụ thể cho các chủ thể đăng ký ý tưởng sản phẩm tham gia chương trình OCOP. Hội Phụ nữ, Đoàn thanh niên đã phối hợp với các xã, thị trấn tổ chức ngày hội thanh niên, phụ nữ khởi nghiệp, qua đó tổ chức trưng bày và chấm chọn các sản phẩm tiền OCOP. Năm 2018-2019, huyện có 9 sản phẩm đạt 4 sao và 9 sản phẩm đạt 3 sao, năm 2020 có 11 sản phẩm tham gia đánh giá phân hạng.
Công tác giới thiệu, quảng bá, phân phối tiêu thụ sản phẩm OCOP và sản phẩm hàng hóa của địa phương được chú trọng góp phần giải quyết đầu ra cho sản xuất phát triển.
Huyện đã xây dựng kế hoạch phát triển hệ thống các điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP theo hướng xã hội hóa có hỗ trợ một phần ngân sách nhà nước và tổ chức các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến thương mại thông qua tờ rơi, website, truyền thanh, truyền hình, hội chợ, phiên chợ, hội nghị, hội thảo, tập huấn... Huyện đã hỗ trợ cho các chủ thể tham gia trưng bày và bán các phẩm phẩm OCOP tại huyện Thăng Bình, Đại Lộc, thành phố Hội An. Và qua kênh xúc tiến thương mại của Sở Công thương, các chủ thể đã thực hiện tốt công tác trưng bày, quảng bá và bán các sản phẩm tại các hội chợ ở các tỉnh, thành lớn như Đà Nẵng, Đồng Nai, Thành phố Hồ Chí Minh.
Bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước và nguồn xã hội hóa, năm 2019 huyện xây dựng Trung tâm OCOP Tiên Phước có tổng mặt bằng 645 m2 tại trung tâm huyện. Huyện đã tổ chức đấu giá chọn đơn vị khai thác hoạt động Trung tâm OCOP từ tháng 12 năm 2019. Mỗi năm đơn vị nhận quản lý khai thác Trung tâm OCOP nộp ngân sách huyện 243 triệu đồng. Theo kế hoạch trong 3 năm huyện sẽ thu hồi đủ số tiền đã đầu tư. Bước đầu Trung tâm OCOP huyện hoạt động có hiệu quả, doanh số bán hàng trong tháng đầu trên 60 triệu đồng, thu hút đông khách đến tham quan, mua sắm, góp phần tiêu thụ sản phẩm OCOP cũng như sản phẩm hàng hóa của huyện, tạo điểm đến của các đoàn tham quan.
Tổ chức trưng bày sản phẩm OCOP và sản phẩm tiền OCOP tại Hội làng Lộc Yên năm 2019 và tổ chức Hội thảo khởi nghiệp sáng tạo tạo lập và phát triển hệ sinh thái du lịch từ Làng cổ Lộc Yên năm 2019 với trên 100 sản phẩm của huyện.
Ảnh minh họa.
Phát triển vùng nguyên liệu gắn với liên kết chuỗi giá trị
Thực hiện nguyên tắc chung của Chương trình OCOP là ý tưởng địa phương, chiến lược toàn cầu, sản phẩm OCOP muốn phát triển bền vững phải gắn với vùng nguyên liệu ổn định, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng để phục vụ lâu dài và ngày càng mở rộng thị trường. Trong quá trình phát triển các sản phẩm OCOP, huyện đã chỉ đạo phòng Nông nghiệp và PTNT, phối hợp các ngành, địa phương quy hoạch và lồng ghép nhiều chương trình, dự án, hướng dẫn, hỗ trợ xây dựng vùng nguyên liệu tại chổ. Bước đầu đã có các doanh nghiệp, HTX tham gia xây dựng vùng nguyên liệu gắn kết với sản phẩm OCOP. Điển hình có HTX Noogn nghiệp Phước Tuyên xây dựng dự án liên kết với 50 hộ nông dân tại các xã thực hiện tư vấn, hướng dẫn kỹ chăm sóc, bón phân phòng trừ sâu bệnh cho cây lòn bon để cung ứng cho HTX chế biến Rượu Vang lòn bon; HTX dịch vụ nông nghiệp Tiên Mỹ liên kết với nhóm hộ trồng chuối cấy mô trên địa bàn xã để sản xuất chuối cấy mô cung cấp nguyên liệu cho HTX chế biến chuối ép; HTX nông nghiệp Phước Hà xây dựng Vườn Cam đầu dòng và liên kết với các hộ dân trồng Cam giấy tại Tiên Hà để cung ứng giống, dịch vụ đầu vào, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh và thu mua sản phẩm đóng gói tiêu thụ; HTX dịch vụ nông nghiệp Tiên An liên kết sản xuất nếp cái Hương bầu tại Tiên An với quy mô 6 ha và thu mua sản phẩm đóng gói tiêu thụ; tổ hợp tác Nông nghiệp Dịch vụ tổng hợp Tiên Ngọc liên kết với hộ dân trồng và bảo tồn Cây Ngãi (Cây nghệ trắng) để phục vụ nguyên liệu cho sản phẩm tinh OCOP của địa phương.
Hiện nay, trên địa bàn huyện có 49 HTX, trong đó có 39 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nhiều HTX đã thực hiện mô hình liên kết sản xuất, tham gia chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP, xây dựng mô hình sản xuất tiên tiến an toàn, xây dựng vùng nguyên liệu, vùng sản xuất hàng hóa, chế biến, đóng gói, bảo quản, xây dựng thương hiệu hàng hóa, hợp đồng cung ứng vật tư đầu vào, kết nối sản xuất với tiêu thụ, tạo công ăn việc làm, tăng giá trị, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp của địa phương.
Để Chương trình OCOP trong thời gian đến tiếp tục phát triển cần tiếp tục đầu tư hỗ trợ cho người dân thông qua các chuỗi liễn kết giá trị để xây dựng các vùng nguyên liệu ổn định có sản lượng cao phục vụ việc phát triển sản phẩm OCOP; hỗ trợ, kết nối cho các chủ thể tham gia các hội chợ, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại để quảng bá và bán sản phẩm.