Đặc sản trà thảo mộc lá sen và măng điền trúc sấy khô

Trà thảo mộc lá sen gắn 3 sao

Trên vùng quê Duy Xuyên, sự hình thành các vùng trồng sen chuyên canh với diện tích lớn đã tạo nguồn cung hạt sen tươi, hạt sen khô dồi dào cho thị trường. Cây sen ở vùng này, người dân chủ yếu trồng để lấy hạt, còn các phần liên quan như ngó sen, đài sen, lá sen hầu như chưa được khai thác triệt để. Nhận thấy tiềm năng đó, HTX Thu Bồn đã đứng ra thu gom lá sen, đài sen trên khắp vùng Duy Xuyên sau khi người trồng đã thu hạt sen để phục vụ sơ chế, chế biến sản phẩm trà túi lọc thảo mộc phục vụ cho người mất ngủ, giảm stress, thanh nhiệt cho cơ thể. Sản phẩm trà thảo mộc lá sen túi lọc của HTX Thu Bồn có thành phần chính là bột lá sen khô, bột tâm sen khô. Khi sử dụng chỉ cần cho 1 túi trà vào ấm, tráng qua nước sôi rồi tiếp tục đổ nước sôi vào ấm, đợi khoảng 10 phút là có được tách trà nóng thơm ngon. Trà thảo mộc lá sen có thể được sử dụng hằng ngày thay thế cho trà.

Theo anh Tạ Quốc Việt - Giám đốc HTX Nông nghiệp Thu Bồn, sản phẩm trà túi lọc lá sen là sự lựa chọn của những người bị mất ngủ. Bởi kinh nghiệm từ trong đông y, lá sen có vị đắng, tính mát, vào 3 kinh can, tỳ, vị; tâm sen có vị đắng, tính lạnh, vào kinh tâm, có tác dụng thanh tâm, điều nhiệt. Dịch chiết và alcaloid toàn phần của tâm và lá sen có tác dụng an thần. Lá sen chứa alcaloid 0,77-0,84%, trong đó có Nuciferin có tác dụng an thần, kéo dài giấc ngủ và tác dụng an thần của tâm sen yếu hơn so với lá sen. Ngoài ra, lá sen khô giúp giấc ngủ ngon hơn, tốt cho người cao huyết áp, giúp giảm mỡ thừa, mỡ máu, điều trị sốt xuất huyết, có tác dụng chữa ho và nôn ra máu. “HTX muốn hướng tới dòng sản phẩm từ cây sen vì sức khỏe cộng đồng, lại có thể tận thu nguyên liệu dồi dào từ chính những cánh đồng sen trên vùng đất Duy Xuyên quê mình” - anh Việt chia sẻ.

Năm 2018, sản phẩm trà lá sen túi lọc của HTX chính thức ra mắt thị trường với số lượng 2.000 đơn vị sản phẩm, sản phẩm tiêu thụ chủ yếu ở Quảng Nam, Đà Nẵng. Từ thành công đó, HTX Thu Bồn đã lập dự án hoàn thiện quy trình sản xuất, đầu tư trang thiết bị, máy móc, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm để trình huyện, tỉnh phê duyệt để được hỗ trợ vay vốn từ các kênh ưu đãi. Theo dự án, giai đoạn 2019-2024, HTX đặt ra mục tiêu tạo số lượng sản phẩm ước đạt 50.000 đơn vị sản phẩm/năm và tăng dần theo từng năm. Thị trường tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài tỉnh, tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động tại địa phương. HTX cũng liên kết xây dựng vùng trồng sen an toàn sinh học, hợp đồng liên kết sản xuất với nông dân trên tổng diện tích 10ha, sản phẩm lá sen tươi tạo ra mỗi năm phải đạt 25 tấn. HTX đặt ra mục tiêu phải xây dựng cho được 10 đại lý cung ứng sản phẩm tại Quảng Nam và Đà Nẵng; xây dựng các kênh bán hàng trực tuyến qua mạng xã hội. Để sản xuất hàng loạt trà thảo mộc lá sen túi lọc, HTX cần hoàn thiện nhà xưởng, hệ thống điện, hệ thống xử lý chất thải, máy sấy lạnh lá sen, máy cắt lá sen, máy thổi hơi nóng, máy đóng gói trà túi lọc, kệ chứa thành phẩm lưu kho, bàn ghế sơ chế, đóng gói sản phẩm, bồn rửa, dụng cụ lao động... Song, khó khăn trong việc phát triển thương hiệu, tăng sức cạnh tranh cho đặc sản bản địa Duy Xuyên là HTX Thu Bồn mới thành lập, nguồn lực còn khó khăn, chi phí đầu tư cho dây chuyền sản xuất tiên tiến ban đầu quá lớn, việc tiếp cận các kênh hỗ trợ vay vốn từ huyện, tỉnh còn nhỏ giọt. Đó là lý do khiến HTX phải tạm ngưng phát triển dòng sản phẩm đã được gắn 3 sao OCOP và đang nỗ lực kinh doanh, tiềm kiếm nguồn lực để đầu tư nâng hạng sao trong giai đoạn tới…

Măng điền trúc sấy khô Tây Giang

Măng điền trúc vốn là đặc sản có nhiều ở vùng rừng núi Tây Giang, được người dân bản địa thu hái nhỏ lẻ, bày bán tại các chợ truyền thống vùng cao và bán cho thương lái. Từ năm 2018 tới nay, HTX Nông nghiệp Dược liệu Tây Giang đã đứng ra thu mua măng tươi của đồng bào Cơ tu để sơ chế, sấy khô, đóng gói, tạo thêm sản phẩm đặc hữu vùng miền. Măng điền trúc tươi sau thu mua được nhân viên HTX bóc bỏ phần vỏ, loại bỏ phần gốc già, rửa sạch, đưa vào máy xắt nhỏ, ngâm sơ với nước muối, rồi bỏ vào nồi luộc măng bằng điện với mỗi mẻ tới vài chục ký măng và chỉ luộc chín vừa độ. Măng sau khi luộc vớt ra để ráo rồi tiếp tục cho vào máy sấy. Mỗi mẻ măng được sấy trong vòng 20 giờ, cứ 5 tiếng sấy, phải đảo măng một lần để măng khô đều. Măng sấy khô được đóng gói, hút chân không, đóng gói, dán nhãn rồi đưa đi tiêu thụ.

Ông Bùi Nam Chính - cán bộ phụ trách kinh doanh HTX Nông nghiệp Dược liệu Tây Giang cho biết, đến nay, HTX đã trang bị máy xắt măng, nồi luộc bằng điện, 2 máy sáy măng có công suất mỗi máy 50kg và gần 100kg, máy đóng gói, hút chân không và xây dựng bao bì, nhãn mác, đăng ký chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm và các thủ tục liên quan để xây dựng sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Về cách sử dụng, sau khi lấy măng ra khỏi bì, cần ngâm nước lạnh chừng 40 phút, tiếp tục bỏ vào nồi luộc chừng 10 phút, vớt ra là có thể chế biến món ăn hợp khẩu vị. HTX hiện đã ký kết hợp đồng sản xuất lẫn tiêu thụ sản phẩm măng điền trúc với các xã: Lăng, A tiêng của huyện Tây Giang và ký kết trực tiếp với các hộ dân có trồng măng điền trúc trên địa bàn huyện, nhằm đảm bảo nguyên liệu ổn định phục vụ sản xuất.

Năm 2018, HTX Nông nghiệp Dược liệu Tây Giang đã thu mua được khoảng 2 tấn măng điền trúc tươi của đồng bào vùng Tây Giang để chế biến sản phẩm đưa đi các nơi tiêu thụ. Sản phẩm đã vào các đại lý, cửa hàng nông sản sạch ở Tam Kỳ, Đà Nẵng, được bày bán ở các điểm trưng bày sản phẩm du lịch của huyện Tây Giang. Năm 2019 này, sản lượng cung ứng ra thị trường có phần tăng hơn năm trước. Nếu trước kia, măng điền trúc chỉ bán tươi, hay sơ chế nhẹ, đầu ra nhỏ giọt thì việc thu mua măng điền trúc với số lượng lớn, sấy khô măng tạo sản phẩm hàng hóa và hướng tới OCOP của HTX Nông nghiệp dược liệu Tây Giang là hướng đi mới, góp phần tạo sản phẩm du lịch đặc trưng vùng Tây Giang.